-
1 ludo
lūdo, lūsī, lūsum, ere1) играть во что-л. (aliquā re или aliquid; pilā Pt; aleā C; tessĕris Ter; trocho H; talis C, PM; aleam Su; par impar H, Su)l. aliquā re — играть на что-л. ( magnā pecuniā и in pecuniam Dig)2) танцевать, плясатьl. in numerum V — делать ритмические движения, водить хоровод3) резвиться, порхать ( in sicco ludunt fulicae V); развеваться ( jubae ludunt V)4)а) играть на сцене, выступать ( ludis circensibus L)б) pass. ставиться на сцене, разыгрываться ( fabula luditur Pt)5) шутить, шалить ( in puellā Prp); веселиться, развлекаться ( arma ad ludendum sumere C); проводить в увеселениях, в забавах ( otium M)ludens C etc. — в шутку, для забавыl. convicia M — в шутку переругиватьсяl. versu Syracosio V — шутливо слагать стихи в духе сиракузца (Феокрита)6) делать что л. шутя, без усилия, играючи (l. carmina V)7) насмехаться, высмеивать, подшучивать, дразнить (aliquem, aliquid Ter, C, L etc.)l. in aliquā re O — насмехаться над чём-л.8) (тж. l. dolis Ter) обманывать, надувать, дурачить ( aliquem augurio inani VF); прикидываться, разыгрывать из себя (bonum civem Caelius ap. C)9) расточать, бросать на ветер, тратить попусту (operam Pl, Ter etc.) -
2 ludo
lūdo, lūsī, lūsum, ere, spielen, I) intr. A) eig., mit Würfeln usw. spielen, tesseris, Ter.: talis, Plin., talis optime, Cic.: nequiore talo, mit falschen Würfeln sp., Mart.: aleā, Cic., od. in alea, ICt.; vgl. alea: pilā et duodecim scriptis, Cic.: trocho, Hor.: nucibus, Mart.: testarum in mare iaculationibus, Min. Fel.: corio suo od. de corio suo u. de alieno corio (sprichw.), s. coriumno. I, 1, a: ad latrunculos, Vopisc.: in pecuniam, um Geld spielen, ICt.: absol., lusimus per omnes dies, Suet.: unpers., horā tertiā bibebatur, ludebatur, Cic.: diu noctuque ludatur, bibatur, vomatur, Augustin. – im Schau-, Kampfspiele auftreten, ludis circensibus quinquaginta ursos et elephantos lusisse, Liv. 44, 18. § 8. – B) übtr.: 1) spielen, schäkern, scherzen, Possen treiben, a) übh.: exempla honesta ludendi, Cic.: videant ad ludendumne (zum Spaß) an ad pugnandum arma sint sumpturi, Cic.: in numerum, tanzen, v. den Faunen, Verg.: v. Fischen im Wasser, Ter.: v. Vögeln, Verg.: cymba ludit in lacu, Ov.: iubae ludunt, flattern, Verg. – b) insbes., von der sinnlichen Liebe, Hor.: in alqa, mit einer tändeln, Prop. – 2) spielend-, zum Zeitvertreib sich in etw. üben, mit etw. sich tändelnd beschäftigen, tändeln, armis, Cic. u. Hor.: versibus, Verg.: palaestrā, Ov. – 3) mit etw. spielen = etw. verschleudern, viribus imperii, Sen. de brev. vit. 18, 5. – II) tr. spielen, A) im allg.: proelia latronum, das Kriegsspiel, Ov.: ducatus et imperia (Generalissimus u. Kaiser), Suet.: aleam, Suet.: Troiam, Suet.: scriptae, quibus alea (Nomin.) luditur, artes, Ov.: bildl., consimilem ludere ludum, ein gleiches Spiel spielen (= dasselbe tun, was ein anderer getan hat), Ter.: ludum insolentem ludere, ein übermütiges Spiel treiben, Hor. – b) prägn.: 1) spielend od. schäkernd zubringen, otium, Mart. 3, 67, 9. – bildl., operam, vergeblich anwenden, Komik. u. Fronto (vgl. opera). – 2) spielend od. zum Zeitvertreib etw. verfertigen, -etw. treiben, -sich in etw. üben, opus, Häuschen bauen, Hor.: carmina, Verg.: causas, Calp.: pericula, Mart.: causam illam disputationemque, auf eine launige (scherzhafte) Weise durchführen, Cic.: convicia, aus Scherz einander schimpfen, Mart.: luserunt ista poëtae, solches haben die D. gefabelt, Sen. – 3) auf eine launige (scherzhafte) Weise etw. vorstellen, bonum civem, Cael. in Cic. ep.: magistratum, Apul. – 4) jmd. zum besten (zum Narren) haben, a) jmd. foppen, äffen, sich über ihn lustig machen, ihn necken, alqm, Komik. u. Cic.: verbum, Cic. – b) jmd. bei der Nase herumziehen, hintergehen, betrügen, täuschen, alqm, Hor. u. Verg.: alqm dolis, Ter. – 5) = verspielen, id quod in alea lusum est, der Spielverlust im Hasardspiel, Paul. dig. 11, 5, 4. § 2. – / Parag. Infin. ludier, Ter. adelph. 607.
-
3 ludo
lūdo, lūsī, lūsum, ere, spielen, I) intr. A) eig., mit Würfeln usw. spielen, tesseris, Ter.: talis, Plin., talis optime, Cic.: nequiore talo, mit falschen Würfeln sp., Mart.: aleā, Cic., od. in alea, ICt.; vgl. alea: pilā et duodecim scriptis, Cic.: trocho, Hor.: nucibus, Mart.: testarum in mare iaculationibus, Min. Fel.: corio suo od. de corio suo u. de alieno corio (sprichw.), s. corium no. I, 1, a: ad latrunculos, Vopisc.: in pecuniam, um Geld spielen, ICt.: absol., lusimus per omnes dies, Suet.: unpers., horā tertiā bibebatur, ludebatur, Cic.: diu noctuque ludatur, bibatur, vomatur, Augustin. – im Schau-, Kampfspiele auftreten, ludis circensibus quinquaginta ursos et elephantos lusisse, Liv. 44, 18. § 8. – B) übtr.: 1) spielen, schäkern, scherzen, Possen treiben, a) übh.: exempla honesta ludendi, Cic.: videant ad ludendumne (zum Spaß) an ad pugnandum arma sint sumpturi, Cic.: in numerum, tanzen, v. den Faunen, Verg.: v. Fischen im Wasser, Ter.: v. Vögeln, Verg.: cymba ludit in lacu, Ov.: iubae ludunt, flattern, Verg. – b) insbes., von der sinnlichen Liebe, Hor.: in alqa, mit einer tändeln, Prop. – 2) spielend-, zum Zeitvertreib sich in etw. üben, mit etw. sich tändelnd beschäftigen, tändeln, armis, Cic. u. Hor.: versibus, Verg.: palaestrā, Ov. – 3) mit etw. spielen = etw. verschleudern, viribus imperii, Sen. de brev. vit. 18, 5. – II) tr. spielen, A) im allg.:————proelia latronum, das Kriegsspiel, Ov.: ducatus et imperia (Generalissimus u. Kaiser), Suet.: aleam, Suet.: Troiam, Suet.: scriptae, quibus alea (Nomin.) luditur, artes, Ov.: bildl., consimilem ludere ludum, ein gleiches Spiel spielen (= dasselbe tun, was ein anderer getan hat), Ter.: ludum insolentem ludere, ein übermütiges Spiel treiben, Hor. – b) prägn.: 1) spielend od. schäkernd zubringen, otium, Mart. 3, 67, 9. – bildl., operam, vergeblich anwenden, Komik. u. Fronto (vgl. opera). – 2) spielend od. zum Zeitvertreib etw. verfertigen, -etw. treiben, -sich in etw. üben, opus, Häuschen bauen, Hor.: carmina, Verg.: causas, Calp.: pericula, Mart.: causam illam disputationemque, auf eine launige (scherzhafte) Weise durchführen, Cic.: convicia, aus Scherz einander schimpfen, Mart.: luserunt ista poëtae, solches haben die D. gefabelt, Sen. – 3) auf eine launige (scherzhafte) Weise etw. vorstellen, bonum civem, Cael. in Cic. ep.: magistratum, Apul. – 4) jmd. zum besten (zum Narren) haben, a) jmd. foppen, äffen, sich über ihn lustig machen, ihn necken, alqm, Komik. u. Cic.: verbum, Cic. – b) jmd. bei der Nase herumziehen, hintergehen, betrügen, täuschen, alqm, Hor. u. Verg.: alqm dolis, Ter. – 5) = verspielen, id quod in alea lusum est, der Spielverlust im Hasardspiel, Paul. dig. 11, 5, 4. § 2. – ⇒ Parag. Infin. ludier, Ter. adelph. 607. -
4 lūdō
lūdō sī, sus, ere [LVD-], to play, play at a game: tesseris, T.: aleā ludere: pilā et duodecim scriptis: trocho, H.: positā luditur arcā, with his cash-box staked, Iu.: alea: par impar, H.: proelia latronum, O.: scriptae, quibus alea luditur, artes, O.— To play, appear in a public game: ludis circensibus elephantos lusisse..L.— To play, sport, frisk, frolic: honesta exempla ludendi: in numerum, dance, V.: in exiguo cymba lacu, O.— Fig., to sport, play, practise as a pastime, do for amusement: illa ipsa ludens conieci in communīs locos: Syracosio ludere versu, V.— To play, make music, compose: quae vellem calamo agresti, V.: Talia luduntur mense Decembri, O.: carmina, V. — To sport, dally, wanton: Lusisti satis, H.— To play, mock, mimic, take off: opus, imitate serious business in sport, H.— To make game of, ridicule, rally, banter: eum lusi iocose satis: omnium inrisione ludi: an prudens ludis me? H.: caput aselli, Ad quod ludebant, Iu.— To delude, deceive: me, T.: non ludo, am in earnest, H.: natum falsis imaginibus, V.: hoc civili bello, quam multa (haruspicum responsa) luserunt, i. e. gave deceptive responses.—To baffle, elude: (canes) sequentīs, O.* * *ludere, lusi, lusus Vplay, mock, tease, trick -
5 ludo
lūdo, si, sum ( inf. ludier, Ter. Ad. 4, 3, 16), 3, v. a. and n. [root lud- for loid-, from Sanscr. krīd, to play; cf. laus and cluere from Sanscr. root cru-], to play.I.Lit., to play, play at a game of some kind:(β).tesseris,
Ter. Ad. 4, 7, 21:aleā ludere,
Cic. Phil. 2, 23, 56:pilā et duodecim scriptis,
id. de Or. 1, 50, 217; 1, 16, 73; 2, 62, 253:cum pila,
id. Tusc. 5, 20, 60:trocho,
Hor. C. 3, 24, 56:nucibus,
Mart. 14, 1, 12:pilā,
Val. Max. 8, 8, 2:positā luditur arcā,
with one's whole cash-box staked, Juv. 1, 90:eburnis quadrigis cotidie in abaco,
Suet. Ner. 22:apud quem alea lusum esse dicetur,
Dig. 11, 5, 1 praef.:senatus consultum vetuit in pecuniam ludere,
to play for money, ib. 11, 5, 2:ego nisi quom lusim nil morer ullum lucrum,
Plaut. Rud. 4, 7, 22. —With acc.:(γ).aleam,
Suet. Aug. 70; id. Claud. 33; id. Ner. 30:par impar,
id. Aug. 71; Hor. S. 2, 3, 248:ducatus et imperia,
Suet. Ner. 35:Trojam,
id. Caes. 39; id. Ner. 7:proelia latronum,
Ov. A. A. 3, 357; cf. pass.:sunt aliis scriptae, quibus alea luditur, artes,
id. Tr. 2, 471:alea luditur,
Juv. 8, 10:aleae ludendae causa,
Dig. 11, 5, 1 praef.:alea ludebatur,
ib. 11, 5, 1, § 2.—Absol.:B.lusimus per omnes dies,
Suet. Aug. 71; 94; cf.:ludis circensibus elephantos lusisse,
appeared in the public games, Liv. 44, 18, 8.—In sup.:dimittere lusum,
Varr. Sat. Men. 53, 7.—To play, sport, frisk, frolic:II.dum se exornat, nos volo Ludere inter nos,
have some fun, Plaut. Stich. 5, 4, 20:ludere armis,
Lucr. 2, 631:suppeditant et campus noster et studia venandi honesta exempla ludendi,
Cic. Off. 1, 29, 104:ad ludendumne, an ad pugnandum, arma sumturi,
id. de Or. 2, 20, 84:in numerum,
dance, Verg. E. 6, 28:hic juvenum series teneris immixta puellis ludit,
Tib. 1, 3, 64:cumque marinae In sicco ludunt fulicae,
Verg. G. 1, 363:in exiguo cymba lacu,
Ov. Tr. 2, 330. —Trop.A.To sport, play with any thing, to practise as a pastime, amuse one's self with any thing:B.illa ipsa ludens conjeci in communes locos, Cic. Par. prooem.: Prima Syracosio dignata est ludere versu Nostra... Thalia,
Verg. E. 6, 1.—Esp., to play on an instrument of music, to make or compose music or song:ludere quae vellem calamo permisit agresti,
Verg. E. 1, 10:talia fumosi luduntur mense Decembri,
Ov. Tr. 2, 491:quod tenerae cantent, lusit tua musa, puellae,
id. Am. 3, 1, 27:coloni Versibus incomptis ludunt,
Verg. G. 2, 386:carmina pastorum,
id. ib. 4, 565; Suet. Ner. 3:si quid vacui sub umbra Lusimus tecum,
Hor. C. 1, 22, 2.—To sport, dally, wanton (cf. "amorous play," Milton, P. L. 9, 1045):C.scis solere illam aetatem tali ludo ludere,
Plaut. Most. 5, 2, 36: affatim edi, bibi, lusi, Liv. Andron. ap. Paul. ex Fest. s. v. affatim, p. 11 Müll.; cf.:lusisti satis, edisti satis, atque bibisti,
Hor. Ep. 2, 2, 214; Ov. A. A. 2, 389; Cat. 61, 207; Suet. Tib. 44; Mart. 11, 104, 5.—Ludere aliquem or aliquid, to play, mock, imitate, mimic a person or thing (only in mockery; cf.: partes agere, etc.): civem bonum ludit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 9, 1; cf.:D. E.ludere opus,
to imitate work, make believe work, Hor. S. 2, 3, 252:magistratum fascibus purpurāque,
App. M. 11, p. 260 fin.:ludere causas,
Calp. Ecl. 1, 45: impia dum Phoebi Caesar mendacia ludit, Poët. ap. Suet. Aug. 70.—To spend in play or amusement, to sport away:F.otium,
Mart. 3, 67, 9.—Hence, ludere operam, to throw away one's labor, to labor in vain, Plaut. Ps. 1, 3, 135.—To make sport or game of a person, to ridicule, rally, banter:G.Domitius in senatu lusit Appium collegam,
Cic. Q. Fr. 2, 15 a, 13:satis jocose aliquem ludere,
id. ib. 2, 12, 2:omnium irrisione ludi,
id. de Or. 1, 12, 50.—Rarely with ad:caput aselli, ad quod lascivi ludebant ruris alumni,
Juv. 11, 98.—To delude, deceive:auditis, an me ludit amabilis Insania?
Hor. C. 3, 4, 5; Ov. A. A. 3, 332:custodes,
Tib. 1, 6, 9; 3, 4, 7.— Comp.:hoc civili bello, quam multa (haruspicum responsa) luserunt,
i. e. gave wanton, deceptive responses, Cic. Div. 2, 24, 53.
См. также в других словарях:
Trocho... — Trocho... (v. gr.), Rad … Pierer's Universal-Lexikon
trocho — v. troho . Trimis de LauraGellner, 29.11.2007. Sursa: DN … Dicționar Român
trocho — |ô| s. m. 1. Pedaço de pau tosco. 2. Bordão. 3. [Portugal: Trás os Montes] Caule de couve. • Plural: trochos |ô| … Dicionário da Língua Portuguesa
trocho- — troch , trocho ❖ ♦ Élément tiré du grec trokhos « roue, disque », et servant à former quelques termes scientifiques. ⇒ Trochoïde, trochoïdal, trochophore, trochotron … Encyclopédie Universelle
trocho..., Trocho... — tro|cho..., Trocho... [aus gr. τροχος = Rad]: Bestimmungswort von Zus. mit der Bed. „Rad; radartig; radrundes, radförmiges Gebilde; Bewegung, Verschiebung“; z. B. : Trochoskop … Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke
trocho — (G). Awheel … Dictionary of word roots and combining forms
trocho- — see troch … Useful english dictionary
Trochoskop — Trocho|sko̱p [↑trocho... u. ↑...skop] s; s, e: Röntgenapparat, der unter dem Untersuchungstisch verschoben werden kann … Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke
CRICILASIA — Graece Κρικηλασία, quasi Circuli impulsus, exercitationis olim delectabilis genus, memoratur Oribasio, Collectan. l. 6. c. 26. ubi ista leguntur: Ε᾿λάςσονα δέ χέτω ὁ κρίκος τὴν διαμετρον τοῦ μήκους τοῦ ἀνθρώπου, ὥςτε τὸ ὕψος αὐτοῦ μέχρι τῶ μαςτῶν … Hofmann J. Lexicon universale
TROCHUS — puerile ludicrum seu exercitamentum, Dempstero, in Rosin. l. 5. c. 1. cui a τρέχω nomen. Eius meminit Helenius Acron ad Horat. in Arte, v. 380. Indoctusve pilae, discive Trochive. Cum Turbine eundem facit, idem Dempsterus. Sed distinguit Salmas.… … Hofmann J. Lexicon universale
troho — Element prim de compunere savantă cu semnificaţia roată , rotund , rond . [var. trocho , troco . / < fr. trocho , it. troco , cf. lat. trochum, gr. trochos]. Trimis de LauraGellner, 27.11.2007. Sursa: DN TROH(O) elem. roată, rondelă, coroană … Dicționar Român